Maya Temescal

Toen de Romeinen hun Rijk aan het uitbreiden waren, bouwden de Maya’s aan de andere kant van de wereld hun eigen Rijk uit. De Maya beschaving strekte uit over Guatemala tot midden Mexico en was waarschijnlijk nog veel groter. De Maya’s evenaarden bijna alles, en in mijn ogen veel meer, waar Rome toentertijd bekend om was. De kunst en wetenschap was vooruitstrevend, ze ontwikkelde hun eigen taal en rekenkundige systemen, ze bestudeerde de sterren en de Tijd. Zelfs hun architectuur was voortreffelijk. En, net als in het Romeinse Rijk, bouwden de Maya’s zweetbaden …

Er bestaan geen originele beschrijvingen van de zweethutten van de Maya’s. Veel van de begin periode ligt verborgen achter nog niet ontcijferde hiërogliefen. Enkel door archeologische opgravingen en het observeren van de nabestaanden van de Maya’s kunnen we afleiden dat de zweethut een gebruikelijk onderdeel was van de oude Maya’s. Recente opgravingen bij Piedras Negras, Chichen Itza en El  Paraíso onthullen zweethuis ruïnes, waarvan sommige ouder zijn dan 1200 jaar. Ook al kunnen gebrokkelde stenen en scherven ons weinig vertellen over de rituelen van de zweethut, de layout van de ruïnes geven ons een belangrijke indicatie.

De Spaanse bezetting

Toen de Spanjaarden arriveerden in de 16de Eeuw, troffen zij, onder de Maya stammen en hun nieuwe bezetters, de Azteken, spiritueel gebruik van de zweethut aan. De meest gebruikelijke naam voor de zweethut is Temascal. ‘Teme’ is de Azteekse benaming voor reiniging, baden en ‘cal’ komt van Callie en is het 3^de zonneteken van de Tzolkin, Akbal, Blauwe Nacht, innerlijke huis. Het grote Maya woordenboek, samengesteld na de Overwinning, geeft het woord voor zweetbad als Zumpul-che – “een bad voor vrouwen na het baren van een kind, en voor zieke personen, om de ziekte uit hun lichaam te drijven.”

Stel je voor gezonde mensen, nee dat kan ons systeem niet aan, wij hebben ziekenhuizen. Alleen de naam al, Ziekenhuis, ik ga liever naar een gezondheid huis als ik me ziek voel. De Spanjaarden konden de uitgebreide badpraktijken van dit volk ook al niet waarderen. In de tijd dat de Spanjaarden Midden- en Zuid Amerika veroverden was het mode in Spanje om jezelf niet te wassen. De Koningin van Aragón schepte erover op dat ze zichzelf slechts 2 keer in haar leven had gewassen, de eerste keer bij haar geboorte en de andere keer toen ze trouwde.

De  Spaanse Inquisitie had haar toppunt bereikt en de inheemse badrituelen, gecombineerd met het aanbidden van goden niet erkend door de Romeinse Katholieke Kerk, zorgde ervoor dat de zweethutten als dubbel beledigend ervaren werden. Pas later, toen de Spaanse missionarissen de Azteken en Maya’s hadden overgehaald om de religieuze significantie van hun baden te verwerpen, begonnen de Spanjaarden de krachten van de Temescal te erkennen.

In de 16de eeuw uitte een Spaanse priester zijn afkeer voor het inheemse bad door te schrijven: “Dit is een afbeelding van de baden die door de Indianen Temazcalli genoemd worden. In de deuropening staat een Indiaanse bemiddelaar voor ziekte. Als een ziek persoon een bad neemt offert hij wierook, door hun ‘copal’ genoemd, aan hun idool en maakt hij zijn huid zwart om zijn idool Tezcatlipoca te vereren. Veel Indianen, zowel mannen als vrouwen, nemen deze baden helemaal naakt en maken zich daarbinnen schuldig aan onsmakelijke en verdorven zonde.”

Zweethut ritueel

Het zweethut ritueel heeft op vele plaatsen en in verschillende vormen bestaan. De basis van al die vormen is hetzelfde. Het ritueel wordt gebruikt om het lichaam en geest te reinigen en de elementen te vereren. De zweethut stelt Moeder Aarde voor. In het midden van de hut liggen gloeiend hete stenen die de baarmoeder van Moeder Aarde voorstelt, zij is de vrouwelijke kracht van de Aarde waarin leven, sterven en herboren samenkomen. Zodra de zweethut in duisternis, Akbal, Calli is gehuld worden de stenen met kruiden of water besprenkeld.

Akbal betekent in Maya: nacht, duisternis. Hij/zij is het overvloedige domein van de droomwereld. Hij/zij is zowel de oneindig diepe nachtelijke hemel, als wel het uitgestrekte terrein van het onderbewustzijn in ons lichaam. Akbal is de kracht van de duisternis. In Azteeks heet hij Calli, wat letterlijk huis betekent. Maar bedoeld wordt het binnenste van het huis. Zo wordt Akbal door de Azteken afgebeeld met een icoon (glief) die er uit ziet als een tempel met een toegang die leidt naar het verduisterde interieur. De ondersteunende kracht van de Nacht is de Krijger, de verborgen kracht is de Spiegel en de uitdagende kracht is de Hemelwandelaar. Hieronder een afbeelding uit een Azteekse Codex.

 

De Temascal die ik voor ogen had op de terug weg van de Zonnewende viering is zoals deze afbeelding, de eerste die ik vond op mijn zoektocht van een oude Mayaanse Zweethut. Een Temascal is eigenlijk Azteeks. De Azteken zijn net als de Inca laatkomertjes in Tijd. Ze kwamen beide rond 1300 n Chr. tot grote beschaving, de kinderen van de Zon en helaas werden beide door de Spanjaarden vernietigd. Een Mayaanse Zweethut is veel ouder dan een Temascal. Hieronder zie je oude Mayaanse en zie ook de Orb rechts boven.

Woordenlijst:

Maya’s » Volk in het zuiden van Mexico en noordelijk Centraal-Amerika.
Zweethut » Tent of hut waarin gezweet wordt door een of meerdere personen wanneer in de tent hete stenen liggen en de tent of hut is afgesloten, een werkingsprincipe waarop ook de sauna is gebaseerd.
Piedras Negras » Een Mayastad in Guatemala.
Chichen Itza » Eén van de belangrijkste steden van de Maya in het noorden van de Mexicaanse staat Yucatán.
El Paraíso » Plaats en gemeente in het departement Copán in Honduras. De gemeente grenst aan Guatemala.
Azteken » De Azteken of Mexica waren een Meso-Amerikaanse beschaving die bestond tussen circa 1200 en 1520 in het huidige Mexico. De Azteken waren zeer oorlogszuchtig en zijn bekend om hun mensenoffers, die ze uitvoerden in de overtuiging dat anders de zon niet meer zou opkomen.
Meso-Amerika » Een cultureel-historisch gebied dat zich uitstrekt van Centraal-Mexico tot Nicaragua. Talrijke hoogstaande indiaanse culturen zijn hier ontstaan, waaronder die van de Azteken, Maya’s, Tolteken en Zapoteken. Meso-Amerika is dus niet hetzelfde als Midden-Amerika, al maakt het er wel deel van uit.
Temescal » Azteekse benaming voor de zweethut.
Aragón » Eén van de 17 autonome regio’s van Spanje. Aragón ligt in het noordoosten van Spanje. De hoofdstad van Aragón is Zaragoza.
Spaanse Inquisitie » Instituut dat in 1478 opgericht werd door de Reyes Católicos van Spanje om de katholieke orthodoxie te handhaven tijdens hun heerschappij.
Zweethut Ritueel » Serie handelingen die gezien worden als een gebruik en bepaald zijn door achtergrond en cultuur. In dit geval het verhitten van stenen en het daarna besprenkelen van de stenen met water of kruiden.